Nông dân sử dụng thuyền để vận chuyển nông sản tới các khu chợ và bán cho các thương lái địa phương trực tiếp từ thuyền của họ. Cách thức buôn bán này giúp họ không phải mở các cửa hàng ở trên bờ và rút ngắn thời gian tiêu thụ hàng hóa. Thương lái mua nông sản và bán có các cửa hàng ở thành phố và thị trấn xung quanh. Từ các hoạt động buôn bán này, chợ nổi được hình thành.

Các quốc gia ở khu vực Đông Nam Á đều có khí hậu nhiệt đới và nhiều sông ngòi xen lẫn với rừng. Nhưng điểm định cư được ưu tiên là khu vực gần sông và mọi người ở đó sử dụng tàu thuyền làm phương tiện di chuyển chính.

Mặc dù, khu vực này hiện nay đã phát triển và nhiều hệ thống đường bộ được xây dựng để kết nối các thành phố hay khu dân cư, nhưng thuyền vẫn được sử dụng để làm phương tiện vận tải và buôn bán trên các mạng lưới sông ngòi, đặc biệt tại vùng canh tác nông nghiệp ven sông.

Là khu chợ nổi tiếng của mảnh đất Tây Đô thu hút đông đảo lượng du khách ghé đến mỗi khi có dịp du lịch Cần Thơ. Chỉ cách bến Ninh Kiều khoảng 4 km, du khách mất chừng 30 phút cho một hành trình bằng đường thủy từ bến Ninh Kiều.

Chợ bắt đầu từ 5h sáng, đến 6h ghe thuyền các nơi đã đậu tấp nập và sầm uất. Nét đặc biệt ở chợ này chính là buôn bán các loại trái cây nổi tiếng của vùng đất phương Nam từ bưởi năm roi Vĩnh Long đến quýt hồng Lai Vung hay sầu riêng Cái Mơn…

Cũng như các chợ nổi khác người ta sẽ treo lên cây bẹo những loại hàng mà họ bán để du khách biết và mua. Đến đây du khách sẽ được hòa mình với thiên nhiên, sông nước, buổi sáng sớm bồng bềnh trên những chiếc ghe, ngắm bình minh lên dần sau những mái ghe và cảm nhận khung cảnh nhộn nhịp độc đáo của chợ nổi trên sông

Nằm cạnh quốc lộ 1A, chỉ cách TP Cần Thơ 30 km về phía Nam, chợ nổi Phụng Hiệp là khu chợ nổi tiếng nhất của tỉnh Hậu Giang, nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa và là điểm thu hút nhiều du khách đến tham quan.

Một khu chợ tổng hợp với rất nhiều chủng loại hàng hoá khác nhau không chỉ phục vụ cho người dân địa phương mà còn ra tận phía Bắc hay đến với bạn bè khắp năm châu.

Chợ nổi Phụng Hiệp như là nơi hòa quyện của màu sắc, âm thanh, hương vị, một nét độc đáo rất riêng mà không nơi nào có thể có được. Khung cảnh đông đúc, ấm áp tình người. Chính những điều đó đã sản sinh ra những câu hò, điệu lí, những bài vọng cổ hay những giai điệu đàn ca tài tử mà đến bây giờ vẫn được lưu truyền.

Damnoen Saduak thuộc địa phận tỉnh Ratchaburi cách Bangkok 105 km về phía tây nam. Ngôi chợ sầm uất,thu hút rất nhiều khách du lịch Thái Lan ghé thăm và là một trong những chợ nổi lâu đời nhất ở xứ sở Chùa Vàng. Qua đây, bạn cũng sẽ hiểu rõ hơn về phong tục buôn bán cũng như một phần cuộc sống thường nhật của bà con địa phương.

Chợ khá hẹp các gian hàng trôi nổi trên mặt nước, len lỏi qua các con kênh. Để tham quan được hết vẻ đẹp của Damnoen Saduak, du khách nên thuê thuyền hoặc ghe, đi dọc chợ để tận hưởng không khí tấp nập của việc giao thương. Cảm giác được lênh đênh trên sông nước càng khiến hoạt động thêm thú vị. Đi bộ dọc hai bên con kênh ngắm nhìn cảnh mua bán nhộn nhịp cũng là một gợi ý hay ho.

Amphawa là chợ nổi lớn thứ hai Bangkok, không lớn bằng chợ nổi Damnoen Saduak nhưng lại được nhiều du khách biết đến hơn, đặc biệt là người Thái. Cách Bangkok 50km, ngôi làng nhỏ này đã được biết đến từ giữa thế kỉ 17. Nó đã trở thành nam châm thu hút những người đi nghỉ vào cuối tuần. Từ đó nhiều cửa hàng bán đồ ăn mọc lên ngày càng nhiều kéo dài từ bờ sông đến các khu vực lân cận.

Điều hấp dẫn chính tất nhiên là thưởng thức hải sản nướng trên thuyền gỗ neo xung quanh cây cầu trung tâm nổi tiếng, có tôm lớn, động vật có vỏ (tôm, cua, sò, ốc) và mực ống. Từ giữa trưa tới khuya, mùi vị tỏa ra không thể nào cưỡng lại nổi và từng đám đông khách hàng kéo đến dọc hai bên bờ sông suốt cả ngày dài.

Một khu chợ nổi hấp dẫn khác trên thế giới là chợ nổi trên hồ Dal ở Srinagar, Ấn Độ. Chợ hoạt động từ sáng sớm và chủ yếu bán rau cũng như nông sản được canh tác dọc hồ rộng lớn này.

Srinagar nổi tiếng nhất có lẽ là hồ Dal – nơi được bao quanh bởi những ngôi nhà thuyền. Nước hồ rất trong và mát lạnh, hiện rõ cả tảo ở dưới.

Có rất nhiều dạng nhà thuyền – boat house ngay trên hồ, nhà thuyền nào cũng có tên mỹ miều như New Melbourne, King of Kashmir, Prince of Bombay…rực rỡ, đủ sắc màu và vui nhộn.

Theo Tran Minh Hieu (Wiki Travel)