Theo sử sách ghi lại thì Ô Trấn bắt đầu có người định cư từ 1300 năm trước và có thể là nơi thời nhà Minh ở giai đoạn Ô Trấn thịnh vượng nhất.

Ô Trấn được đánh giá là một nơi được bảo tồn rất tốt, đến tận bây giờ vẫn còn giữ được nguyên vẹn kiến trúc của những ngôi nhà cổ xa xưa. Nét kiến trúc đậm chất phương Đông được tạo nên bằng những trụ đá trạm trổ tinh tế, mái ngói rêu phong hay lan can gỗ bạc màu thời gian. Trải qua hơn 1000 năm tuổi, Ô Trấn chưa từng thay đổi tên gọi, kiến trúc và cả văn hoá. Tất cả mọi thứ từ tòa nhà truyền thống, lan can và cầu vòm, cổng cong trên đường phố, nhà ở với khoảng sân rộng rãi, bờ sông và hành lang… Nơi đây có các con kênh len lỏi thêm vào đó có các cây cầu đá và các con kênh tạo nên một khung cảnh vô cùng tuyệt vời.

Hơn 80% ngôi nhà tại đây đều giữ được nét cổ kính soi bóng dưới mặt nước êm đềm. Hầu hết các ngôi nhà cổ đều có tầm nhìn hướng ra sông vắt ngang qua thị trấn cổ, in bóng tỏ dưới lòng sông trong vắt. Con sông Kinh Hàng vắt ngang chia Ô Trấn thành 4 khu vực: Đông Sách, Tây Sách, Nam Sách và Bắc Sách. Tuy nhiên hiện nay chỉ có Đông Sách và Tây Sách còn giữ nguyên bản nhất nét đẹp của thị trấn này. Vì thế, chỉ có hai khu vực này được đưa vào danh sách những địa điểm mở cửa cho du khách tham quan.

Đông Sách có phạm vi rộng lớn và có nhiều điểm tham quan cũng như nơi đây còn giữ được nguyên kiến trúc quy hoạch. Trong khi đó Tây Sách chỉ là những ngôi nhà đơn sơ và nó được xây dựng và tái tạo lại. Tây sách cũng là nơi có ít người dân địa phương sinh sống mà thay vào đó nơi đây chủ yếu phát triển các dịch vụ ăn uống và lưu trú dành cho khách du lịch. Cũng chính vì vậy du khách thường lựa chọn Đông Sách làm các điểm để thưởng ngoạn vui chơi.

Ngồi thuyền đi vào Ô Trấn, du khách sẽ ngỡ như mình lạc vào chốn thần tiên với cảnh vật hữu tình ngập trong màn sương mờ ảo. Ở mỗi thời điểm khác nhau Ô Trấn lại có những cảnh sắc khác nhau. Vào ban ngày, Ô Trấn đẹp dịu dàng và e ấp, lẩn mình trong sương khói bồng lai. Khi đêm đến, cổ trấn này lại mang trong mình vẻ đẹp lấp lánh và rực rỡ bởi những ánh đèn thắp sáng trong từng căn nhà nhỏ, phản chiếu lấp lánh dưới dòng nước trong.

Tất cả giao thông tại đây đều được sử dụng thuyền nhỏ. Chỉ cần ngồi cạnh cửa sổ, sau đó gọi một chiếc thuyền bán hàng hóa vào và mua hoa quả, rau tươi mà chẳng cần đi đâu. Sông hòa với phố, thuyền sánh cùng nhà, tất cả tạo nên nét hòa hợp tuyệt vời giữa thiên nhiên và cuộc sống sinh hoạt, buôn bán. Sẽ thật tuyệt vời nếu bạn thưởng thức các tách trà hay ly cà phê và cùng lắng nghe tiếng đàn tranh du dương hay xuôi theo dòng nước trên chiếc thuyền be bé len lỏi khắp trấn để cảm nhận nét đẹp thanh bình nơi đây. Đó cũng chính là một cách để bạn có thể sống lại không gian của những năm tháng xưa cũ.

Bên ngoài việc ngắm cảnh sắc của cổ trấn đệ nhất Giang Nam, thì khám phá văn hóa, tìm hiểu những phong tục tập quán lâu đời hay chứng kiến cuộc sống bình dị của vùng đất này đó cũng chính là cách giúp du khách trải nghiệm và thu nhặt được những kiến thức văn hóa cực kỳ độc đáo.

Bạn có thể ghé thăm những khu vực giao thương buôn bán nhỏ ngay trên sông nước, hay tự tay sản xuất những làng nghề truyền thống bình dị có tuổi thọ hàng trăm năm như dệt, nhuộm vải, nấu rượu, thủ công mỹ nghệ. Trong đó có những cái tên nổi bật như xưởng rượu Tam Bạch đặc sản trăm năm của Ô Trấn, xưởng nhuộm Hồng Lam với những tấm vải màu lam đã thành thương hiệu.

Ngoài ra, du lịch Ô Trấn bạn còn có cơ hội khám phá nhiều điểm tham quan thú vị tại đây như: nhà Mao Thuẫn, thư viện lập chí, chùa chiền, dung viên, sân khấu hát tuồng kinh kịch, hàn lâm đệ, sân đình nhà họ Từ… Trong đó Hàn lâm đệ và Dung viên có qui mô lớn nhất. Hàn lâm đệ là phủ đệ của tiến sĩ Hạ Đồng Thiện vào cuối đời Thanh, ông là thầy giáo của vua Quang Tự và cũng là một trong những quan chức chủ yếu xử lại vụ án oan Dương Nãi Vũ và Tiểu Bạch Tái nổi tiếng ở Trung Quốc. Còn Dung viên là một viên lâm tư nhân, chủ là một người họ Khổng, sau khi ông làm ăn phát đạt đã đến đây cư trú. Phu nhân của Mao Thuẫn chính là người nhà họ Khổng. Những kiến trúc đặc sắc của hai nơi này đậm đà phong cách viên lâm điển hình, đình đài lầu các, non nước hoa lá.

Theo Trần Thị Cẩm Nhi (Wiki Travel)